Nagelezen en bijgewerkt op: 22-12-2020
Sollicitatiebrieven schrijven: het is nogal een klus. We willen allemaal zo’n goed mogelijke indruk maken in dat ene A4’tje motivatiebrief en het bijbehorende cv. Opvallen, eruit springen, wél op de juiste stapel eindigen. En dat allemaal op basis van de woorden die je net wel of niet weet te vinden… Geen wonder dat je zo tegen het schrijven van die brieven op gaat zien. Toch krijgen we er allemaal mee te maken. Om je te helpen heb ik 7 schrijftips op een rijtje gezet die je brief overtuigender maken en die je direct toe kunt passen.
Tip 1: Kom tot leven
Degene die jouw brief gaat lezen wil jou zo goed mogelijk leren kennen. Maar hoe bereik je nou dat je ‘tot leven’ komt in je brief? Dat doe je door zo beeldend en concreet mogelijk te zijn. Schrijf bijvoorbeeld niet: “Duurzaamheid vind ik een belangrijk thema”, maar: “Ik heb een kookboek met vegetarische gerechten aangeschaft, omdat ik graag lekker eet, maar ook minder vlees wil eten om het milieu minder te belasten. Nu eet ik 3 keer in de week vegetarisch.” Jouw potentiële baas ziet nu voor zich hoe jij een kookboek koopt. (En ondertussen weet hij of zij ook dat je actie onderneemt om jouw idealen te bereiken!)
Tip 2: Weet wie je aanspreekt
Uit je brief moet blijken dat je je huiswerk hebt gedaan. Let dus extra goed op dat je geen spelfouten maakt in de naam van de organisatie, dat je dezelfde functietitel gebruikt als in de vacature en dat als er een naam in de vacaturetekst staat, je die ook in je aanhef zet. Soms blijkt uit een naam niet of het gaat om een man of een vrouw. Gok niet, maar google die persoon. Kom je er nog niet uit? Schrijf de naam dan voluit. Ik lees liever ‘Beste Jessica Kelder’ dan ´Beste meneer Kelder’.
Tip 3: Verplaats je in je lezer
Welke tekst je ook schrijft, schrijven begint altijd met de vraag: wat wil je lezer lezen? Gelukkig heeft de lezer van je sollicitatiebrief een vrij duidelijke behoefte: hij of zij wil lezen wat jij komt brengen. Richt je daarom vooral op waarom jij zo leuk bent voor die werkgever. Dus niet: “ik vind het heel leuk om teksten te schrijven en in deze functie kan ik dat doen”, maar: “Teksten zijn het visitekaartje van je organisatie. Door de blogs die ik in mijn vorige functie schreef, heb ik 5000 bezoekers per maand extra naar de website weten te krijgen.” De werkgever denkt in het eerste geval: ok, maar wat hebben we aan jou? In het tweede geval denkt hij: ik wil ook meer bezoekers!
Tip 4: Vermijd ‘ik denk’, ‘misschien’, ‘ik hoop’
Nuanceren is een goede eigenschap, maar niet als je je lezer wilt overtuigen (en dat wil je in een sollicitatiebrief!). Als ik mijn blog begonnen was met: “ik denk dat je met deze tips misschien je sollicitatiebrief kunt verbeteren”, dan was de kans klein dat je tot deze vierde tip was gekomen. Toch zijn we in sollicitatiebrieven geneigd om voorzichtig te formuleren. Met woorden als ‘ik denk’, ‘ik hoop’ en ‘misschien’ proberen we de werkgever te laten zien dat we heus niet opdringerig of inflexibel zijn. Helaas leidt het er in de praktijk vaak toe dat we minder ervaren, kundig en geschikt overkomen dan we zijn. Een kleine test: welke zin vind je zelf overtuigender?
“Ik heb ervaring met deze methodiek en ik denk dat dit de meest efficiënte manier is om een groot project aan te pakken.”
“Door mijn ervaring met deze methodiek heb ik gemerkt dat dit de meest efficiënte manier is om een groot project aan te pakken.”
Woorden als “merken”, “geleerd”, “ik ben ervan overtuigd dat” zijn sowieso goed: ze laten je ervaring zien en maken nieuwsgierig. De recruiter wil nu meer van jou weten: hoe heb je dat gemerkt? Waar heb je dat geleerd? Waarom is dat je overtuiging? En nieuwsgierige mensen willen je spreken… in een sollicitatiegesprek!
Tip 5: Schrijven is schrappen
Wie een hoop sollicitatiebrieven door moet lezen, zit niet op lange brieven te wachten. Maar hoe kun je je brief inkorten zonder de kern te verliezen? Je mag ervan uitgaan dat degene die de brief leest weet dat je de baan graag wilt, dat je denkt de juiste persoon ervoor te zijn en welke taken bij de functie horen. Constructies als “in deze functie kan ik deze werkzaamheden uitvoeren” of “het lijkt mij leuk om bij jullie organisatie te werken” kun je daarom 9 van de 10 keer schrappen.
Soms heeft het wat tijd nodig voordat je ziet welke zinnen weg kunnen. Je kun je brief dan ook het beste even wegleggen en hem later nog eens terug te lezen. Welke stukken lopen lekker en vind je overtuigend? Bij welke stukken gaat het tempo uit je verhaal? Ik doe dat ook met al mijn teksten. Wist je bijvoorbeeld dat de eerste versie van deze blog bijna twee keer zo lang was?
Tip 6: Begin je alinea niet met ‘ik’
Door ‘ik’ aan het begin van een alinea te vermijden leg je sterker de nadruk op je ervaring en op wat je bereikt hebt.
Kijk bijvoorbeeld eens naar deze zin:
“Ik heb de afgelopen jaren als redacteur veel ervaring opgedaan in het verbeteren van teksten.”
Nu halen we ‘ik’ weg aan het begin van de zin en gebeurt er iets magisch:
“De afgelopen jaren heb ik als redacteur veel ervaring opgedaan in het verbeteren van teksten.”
In de eerste zin ligt de nadruk op ´ik´, in de tweede zin ligt de nadruk op de jaren ervaring.
Tip 7: Laat ‘m altijd door iemand anders nalezen
Wie nu denkt dat ik altijd in één keer prachtige sollicitatiebrieven schrijf, heeft het mis. Ook ik heb blinde vlekken en zinnen die in mijn hoofd beter klinken dan ze zijn. Daarom laat ik mijn brieven altijd door iemand anders lezen. Daar wordt hij altijd beter van!
Ik weet daarom ook dat je soms gek kan worden van alle adviezen. De misschien wel belangrijkste tip die ik je kan geven is deze: zorg dat je brief bij jou past. Uiteindelijk ben jij degene die in het gesprek de aansluiting moet vinden bij die organisatie. Succes met schrijven!